Mythen
De Mythe van Pygmalion
Ken je het Pygmalion effect? Daarbij gaan leerlingen waarvan leerkrachten hoge verwachtingen hebben, effectief ook beter presteren. Ik zocht in deze mythe dan ook een uitleg over dit effect. Ik vond een mythe die eigenlijk uit twee verhalen is opgebouwd. Het eerste verhaal gaat over het ongelukkige huwelijk van Afrodite met Hefaistos, haar overspel met Ares, hoe ze betrapt worden en Hefaistos en Afrodite uit elkaar gaan. Het tweede verhaal gaat over Pygmalion, die een beeld maakt naar Afrodites gelijkenis. Het beeld wordt uiteindelijk tot leven gewekt door Zeus en de Moiren. Wat er dan verder met Ares gebeurt of met Afrodite haar liefdesleven wordt in deze mythe niet beschreven.
Ik vond ook goeie mopjes van de Goden (‘in vreemde bedden vindt men vreemdsoortige lakens’) en de herhaling viel me op: ‘Mensen scheppen schoonheid, goden alleen scheppen leven.’ Deze herhaling leidt rechtstreeks naar het motief van deze mythe, het pygmalion-effect: uiteindelijk heeft ook de mens een mens geschapen en is het beeld dat hij maakte werkelijkheid geworden.
Finn en de spoken
In deze Keltische mythe worden drie mannen gestraft voor een moord die ze eerder in hun leven gepleegd hebben. Ze worden geplaagd door afschuwelijk gezang en krijgen het halfrauwe hoofd van hun eigen paard voorgeschoteld als avondmaal. Straffen zo gruwelijk dat ze grappig zijn. De mannen worden ook geschopt en geslagen tot ze bewusteloos vallen, maar uiteindelijk blijkt het allemaal maar een soort droom geweest te zijn. Door op zijn duim te zuigen en een magisch lied te zingen, komt één van de mannen, Finn, te weten dat dit alles een straf was voor hun eerdere wandaad. Finn zegt op een bepaald moment tijdens de kwellingen ‘Wees blij dat wij nog leven.’ Een uitspraak die des te relevanter wordt als blijkt waarom ze deze kwellingen ondergaan.
Zowel de inleiding als het slot zijn belangrijk voor de betekenis van het verhaal, maar zijn heel beknopt. Waarom krijgt Finn het begeerde paard? En is het duimzuigen en zingen van het magische lied de standaardprocedure om dingen te weten te komen? Misschien geven andere Keltische mythen wel antwoorden op deze vragen.