Wereldliteratuur: Orhan Pamuk - Nobelprijswinnaar 2006 - Die in zijn zoektocht naar de melancholieke ziel van zijn geboortestad nieuwe symbolen voor de botsing en verstrengeling van culturen heeft ontdekt.

Ik koos voor Orhan Pamuk omdat zijn werk in de catalogus van de bibliotheek omschreven wordt als ideeënliteratuur. En daar hou ik wel van, van literatuur die me nieuwe ideeën oplevert.

De toekenning van de Nobelprijs literatuur aan Orhan Pamuk in 2006, was (ook) een politieke toekenning. Pamuk werd in Turkije vervolgd omdat hij in een interview met een Zwitsers tijdschrift de genocide op de Armeniërs had aangekaart, die door Turkije ontkend wordt. Later werd hij hiervoor evenwel vrijgesproken. In de artikels die verschenen naar aanleiding van de toekenning van de Nobelprijs literatuur aan Pamuk wordt er niet veel aandacht besteed aan diens literaire verdiensten, maar des te meer aan zijn politieke boodschap.


Van zijn romans koos ik Sneeuw. De dichter Ka, die als banneling in Frankfurt woont, keert omwille van de dood van zijn moeder terug naar Istanbul, maar reist vandaar verder naar Kar om er verslag uit te brengen over de gemeenteraadsverkiezingen en de gesluierde meisjes die zelfmoord plegen, maar ook om er naar de hand te dingen van de mooie Ipek die net gescheiden is. Iedereen in Kar wil Ka spreken en hem zijn visie op de zelfmoorden en bij uitbreiding het hele geloof uitleggen. Gedurende het hele verhaal wordt de stad door een dikke laag sneeuw bedekt en daardoor afgesloten van de buitenwereld. Dit draagt bij tot de absurditeit van wat er zich in Kar afspeelt en doet denken aan de stijl van sommige boeken van Murakami, waarin niet altijd duidelijk is wat echt is en wat niet. Langs één kant was het heel herkenbaar en actueel om in Sneeuw te lezen over de botsing tussen gelovigen en ongelovigen. Ook het krantenbericht dat op voorhand geschreven werd, was enigszins herkenbaar omdat ik net in deze periode ontdekte dat interviews in ‘de boekskes’ ook gepland zijn (dat er voor een artikel over elektrische fietsen bijvoorbeeld twee mensen gezocht worden die ze gebruiken voor woon-werkverkeer, twee voor hun bakfiets en twee omwille van gezondheidsredenen en er niet zomaar zes mensen met een elektrische fiets gezocht worden, waaraan ze dan vragen, en waarom heb jij een elektrische fiets?). Langs de andere kant beschrijft Pamuk een heel ongekende wereld. Hierdoor is het wat mij betreft geen gemakkelijke literatuur en moest ik het mezelf opleggen verder te lezen.

https://www.standaard.be/cnt/dmf12102006_044

https://vorige.nrc.nl/kunst/article1732049.ece